Các Bệnh Xương Khớp Phổ Biến ở Việt Nam

Bệnh xương khớp là một nhóm bệnh lý phổ biến ở Việt Nam. Nguyên nhân gây ra có thể bởi nhiều yếu tố, bao gồm tuổi tác, thay đổi nội tiết tố, khiêng vác nặng và sai tư thế. Dưới đây là top 7 căn bệnh xương khớp phổ biến ở người Việt Nam:

1. Thoái hóa khớp

Thoái hóa khớp là tình trạng tổn thương phần sụn khớp và xương dưới sụn, thường đi kèm với phản ứng viêm và giảm dịch khớp. Nguyên nhân gây ra thoái hóa khớp chủ yếu là do tuổi cao, và còn có các yếu tố thuận lợi khác như di truyền, tình trạng béo phì, viêm khớp dạng thấp, nhiễm trùng khớp, hoặc có tiền sử chấn thương mạnh tại khớp.

Triệu Chứng của Thoái Hóa Khớp:

• Đau nhức quanh khớp: Cảm giác đau âm ỉ thường xuất hiện ở vùng xung quanh khớp bị thoái hóa. Ban đầu, cơn đau có thể giảm khi nghỉ ngơi, nhưng khi bệnh trở nặng, đau sẽ kéo dài và trở nên dữ dội hơn.

• Cứng khớp: Cứng khớp buổi sáng là một triệu chứng phổ biến ở bệnh nhân thoái hóa khớp. Khi ngủ dậy, khó cử động các khớp bị thoái hóa, và sau khoảng 30 phút mới có thể cảm thấy bình thường trở lại.

• Khớp bị biến dạng: Các vùng khớp thoái hóa có thể sưng to hoặc các cơ bị teo nhỏ lại, gây ra biến dạng.

• Hạn chế các hoạt động: Các hoạt động hàng ngày như cúi đầu sát đất, quay cổ ra sau có thể bị hạn chế do sự thoái hóa của khớp.

2. Viêm khớp dạng thấp

Viêm khớp dạng thấp là một bệnh lý viêm mạn tính, ảnh hưởng toàn thân, đặc biệt là gây viêm khớp. Triệu chứng thường bao gồm sưng, nóng, đỏ, cứng khớp và giới hạn cử động. Bất kỳ khớp nào cũng có thể bị ảnh hưởng, nhưng thường gặp nhất là các khớp nhỏ ở bàn tay và bàn chân. Ngoài ra, các cơ quan khác như tim, phổi, da và mắt cũng có thể bị tổn thương do bệnh này. Tổn thương khớp thường xảy ra ở cả hai bên cơ thể.

Viêm khớp dạng thấp là một bệnh tự miễn, do đó hiện vẫn chưa có phương pháp điều trị khỏi hoàn toàn. Tuy nhiên, các nghiên cứu lâm sàng đã chỉ ra rằng các triệu chứng có thể được kiểm soát tốt hơn khi điều trị bắt đầu sớm bằng các loại thuốc được gọi là DMARDs (disease-modifying antirheumatic drugs).

3. Thoát vị đĩa đệm

Thoát vị đĩa đệm là tình trạng khi nhân nhầy của đĩa đệm cột sống chệch ra khỏi vị trí bình thường, gây chèn ép vào các rễ thần kinh và gây ra các triệu chứng như tê bì và đau nhức. Nguyên nhân gây thoát vị đĩa đệm có thể bao gồm:

• Yếu Tố Di Truyền: Một số người có nguy cơ cao hơn do di truyền.

• Tư Thế Sai Trong Lao Động: Sử dụng tư thế không đúng khi làm việc hoặc nâng vật nặng có thể gây căng thẳng cho đĩa đệm.

• Vận Động: Hoạt động thể chất không đúng cách hoặc quá mức có thể làm tổn thương đĩa đệm.

• Thoái Hóa Tự Nhiên: Quá trình thoái hóa tự nhiên của cột sống cũng có thể gây ra thoát vị đĩa đệm.

• Tai Nạn hoặc Chấn Thương Cột Sống: Các vụ tai nạn hoặc chấn thương trực tiếp vào cột sống cũng có thể gây ra thoát vị đĩa đệm.

Trên thực tế, một trong những triệu chứng phổ biến nhất của thoát vị đĩa đệm là đau lan tỏa từ thắt lưng xuống chân, được gọi là đau dây thần kinh tọa. Đây là hiện tượng phổ biến do thoát vị đĩa đệm ở cột sống thắt lưng.

4. Bệnh gai cột sống

Gai cột sống là tình trạng phát triển thêm của xương trên thân đốt, đĩa sụn hay dây chằng quanh khớp do thoái hóa của đĩa sụn và xương, mặt xương khớp trở nên nhọn và gai mọc ra, chèn ép lên dây thần kinh, gây ra đau.

Phần lớn bệnh nhân thường không cảm thấy bất cứ triệu chứng gì trong thời gian đầu. Tuy nhiên, khi bệnh bắt đầu trở nặng, gai cọ xát với xương khác hoặc các cấu trúc mềm xung quanh như dây chằng, rễ dây thần kinh, thì những cơn đau mới dần xuất hiện.

Một số triệu chứng của gai cột sống bao gồm:

• Đau thường xuất hiện ở cổ, thắt lưng, đặc biệt là khi bệnh nhân đứng hoặc đi.
• Trường hợp nặng thì đau và tê ở cổ có thể lan ra hai tay, cảm giác đau ở lưng và kéo dài xuống hai chân.
• Đau tăng lên khi đi lại hoặc vận động nhiều. Cơn đau tăng khi cử động và giảm khi nghỉ, do đó sẽ hạn chế cử động ở các phần này.

5. Đau thần kinh tọa

Đau thần kinh tọa là cụm từ mô tả tình trạng đau lan từ mông xuống dọc theo đường đi của dây thần kinh tọa. Các nguyên nhân gây ra đau thần kinh tọa bao gồm:

• Thoát Vị Đĩa Đệm: Đây là nguyên nhân phổ biến nhất, khi khối lồi ra của đĩa đệm làm đè ép vào dây thần kinh tọa, gây ra đau.

• Thoái Hoá Cột Sống Thắt Lưng: Thoái hoá gây ra gai xương xâm lấn vào lỗ liên đốt cột sống, nơi mà dây thần kinh tọa thoát ra khỏi cột sống. Gai xương đủ lớn có thể tác động tới dây thần kinh tọa và gây đau. Đôi khi thoái hoá làm hẹp ống sống cũng là nguyên nhân gây đau.

• Trượt Đốt Sống: Khi trượt đốt sống xảy ra, lỗ liên đốt cột sống có thể bị hẹp lại, gây tác động vào thần kinh tọa và gây đau.

6. Thoái hóa cột sống

Thoái hóa cột sống thường bắt đầu từ sau tuổi 30, và quá trình này diễn ra nhanh chóng hơn khi tuổi tác càng cao. Thoái hóa ảnh hưởng đến cả sụn, xương dưới sụn và màng hoạt dịch khớp, trong đó, tế bào sụn khớp và xương dưới sụn đóng vai trò quan trọng. Trong hệ thống cột sống, có 3 vùng thường xảy ra thoái hóa và tùy thuộc vào từng vị trí mà có những triệu chứng khác nhau:

• Thoái Hóa Cột Sống Cổ: Bệnh nhân có triệu chứng như đau ê ẩm ở vùng cổ (phía sau gáy), đau nhức lan sang vùng vai, thậm chí có thể lan ra cánh tay. Trong trường hợp nặng, có thể gây tê bì xuống đốt ngón tay hoặc đau lan lên đỉnh đầu, ù tai, và tức hốc mắt.

• Thoái Hóa Cột Sống Lưng: Biểu hiện thường gặp là đau nhức liên tục ở vùng thắt lưng. Khi bệnh trở nặng hơn, người bệnh có thể bị tê bì dọc từ mông xuống chân, thậm chí còn đau nhức ở bàn chân.

• Thoái Hóa Cột Sống Ngang Ngực: Thường ít gặp hơn 2 trường hợp trên, bệnh nhân thường có biểu hiện đau ở vùng ngang lưng, đau lan ra phía trước của ngực, thậm chí gây tức ngực và khó thở.

7. Loãng xương

Loãng xương là một tình trạng rối loạn chuyển hóa của bộ xương, làm giảm sức mạnh của xương và tăng nguy cơ gãy xương. Sức mạnh của xương được ảnh hưởng bởi hai yếu tố chính: khối lượng xương và chất lượng xương.

Nguyên nhân gây loãng xương có thể bao gồm thay đổi trong hệ thống nội tiết tố, tuổi tác, và việc sử dụng một số loại thuốc. Đặc biệt, ở phụ nữ, tốc độ mất xương tăng lên đáng kể trong giai đoạn mãn kinh, với mức độ từ 1 đến 3% mỗi năm, kéo dài từ 5 đến 10 năm sau khi mãn kinh.

Các triệu chứng của loãng xương thường không rõ ràng trong giai đoạn đầu. Tuy nhiên, khi bệnh tiến triển, người bệnh có thể trải qua các triệu chứng như đau ở xương và khớp, giảm chiều cao do việc suy yếu của xương cột sống, và tăng nguy cơ gãy xương sau cảnh báo từ những gãy xương không mong muốn.

---

Nhận biết và hiểu về những căn bệnh xương khớp phổ biến ở người Việt Nam là rất quan trọng để có thể chăm sóc sức khỏe và tìm kiếm sự giúp đỡ y tế kịp thời. Hãy tham khảo ý kiến của bác sĩ nếu bạn gặp phải bất kỳ triệu chứng nào liên quan đến các bệnh xương khớp để nhận được sự tư vấn và điều trị phù hợp.