Ngứa do gan xảy ra khi chức năng thải độc gan gặp vấn đề, không còn đủ khả năng thanh thải các chất độc hại cho cơ thể. Căn bệnh này có thể thấy ở những người gặp vấn đề, bệnh lý về gan từ trước. Ngoài ra bệnh còn xảy ra phổ biến ở những người có lối sống không phù hợp, chế độ ăn uống không khoa học.
1. Ngứa do gan là gì?
Ngứa do gan là một trong những biểu hiện gợi ý cho việc chức năng thải độc của gan bị suy giảm. Gan được xác định là một trong các cơ quan thiết yếu của cơ thể bởi bộ phận này đảm nhận nhiều vai trò vô cùng quan trọng.
Khả năng thanh lọc, đào thải các chất độc hại cho cơ thể từ nước uống, thức ăn là một chức năng quan trọng, không thể thiếu ở gan và cần được đảm bảo. Tuy nhiên nếu cơ thể dung nạp quá nhiều loại thực phẩm, thức uống có hại hoặc nhận nhiều loại độc tố khác nhau, tổn thương gan có thể xảy ra. Điều này khiến gan không thể thực hiện tốt hoặc đảm bảo các hoạt động chuyển hóa cần có.
Lượng chất độc tích tụ trong cơ thể lâu ngày sẽ hình thành nên những biểu hiện lâm sàng. Cụ thể như nổi mề đay, sẩn ngứa. Ngứa do gan thường xảy ra khi thời tiết khó chịu do nắng nóng, mùa hè, môi trường xung quanh ô nhiễm. Trong điều kiện này, những người có cơ thể tiết nhiều mồ hôi, tuyến bã sẽ hoạt động mạnh và liên tục. Từ đó tạo điều kiện thuận lợi cho việc hình thành nhiều nốt mẩn đỏ kèm theo cảm giác ngứa ngáy nghiêm trọng.
2. Vì sao bệnh gan lại gây ngứa da
Khi gan gặp vấn đề hoặc mắc bệnh, chức năng gan bị ảnh hưởng và không còn hoạt động tốt. Trong đó có cả hoạt động thanh lọc, thanh thải lượng độc tố ra khỏi cơ thể. Lâu ngày lượng chất có hại tích tụ trong cơ thể sẽ tăng cao. Đồng thời hình thành một hoặc nhiều biểu hiện bất thường trên lâm sàng. Cụ thể như nổi mề đay mẩn ngứa, ngứa da.
Quá trình phát triển bệnh lý có thể được đẩy nhanh bởi một số chế độ dinh dưỡng và sinh hoạt không hợp lý. Cụ thể như:
- Chế độ ăn uống thiếu chất xơ, thiếu hụt nhiều khoáng chất và vitamin.
- Sử dụng nhiều thực phẩm chứa chất bảo quản, thực phẩm chế biến sẵn.
- Chế độ làm việc không phù hợp, nhiều áp lực và nhiều căng thẳng.
- Lao động thể chất quá mức, thường xuyên thức khuya.
- Lạm dụng rượu bia hoặc nhiều loại thức uống có cồn khác. Rượu được đánh giá là một trong những nguyên nhân hàng đầu khiến khiến bệnh xơ gan hình thành, phát triển và đã được biết đến trên lâm sàng.
3. Biểu hiện ngứa do gan
Biểu hiện đặc trưng của bệnh ngứa do gan là sự hình thành và phát triển đột ngột của những nốt mẩn đỏ, mụn nhọt kèm theo cảm giác ngứa ngáy trên da. Khi xuất hiện, những nốt mẩn đỏ có giới hạn rõ với vùng da xung quanh.
Ở giai đoạn sớm người bệnh sẽ nhận thấy mẩn đỏ trên da xuất hiện với kích thước nhỏ, li ti, sau đó lan ra phạm vi rộng. Đối với những trường hợp nặng, mảng đỏ có thể nhanh chóng phát triển và lan rộng ra toàn thân, khi dùng tay sờ vào sẽ có cảm giác cứng mật độ chắc. Triệu chứng này thường được gọi là nổi mày đay hoặc nổi mề đay.
Thông thường những mảng đỏ hình thành trên da sẽ biến mất sau vài giờ, khi cơ thể của bạn không còn cảm giác lạnh. Đối với triệu chứng ngứa ngáy trong bệnh ngứa do gan, nó thường chỉ xuất hiện một cách âm ỉ kèm theo cảm giác nóng ran khắp cơ thể.
Mức độ nghiêm trọng và tần suất xuất hiện của cơn ngứa thường có xu hướng tăng nhanh khi nhiệt độ môi trường đột ngột sụt giảm. Cụ thể như trời nhiều gió hay gặp mưa. Đối với những trường hợp bệnh lý về da gây nổi mẩn ngứa, triệu chứng ngứa thường xảy ra với đặc điểm ngứa rát da nhiều hơn. Tuy nhiên nếu chỉ phụ thuộc vào các biểu hiện lâm sàng cũng không thể giúp xác định chính xác hay chắc chắn về các nguyên nhân của bệnh sẩn ngứa.
Tình trạng ngứa da tạo cảm giác khó chịu cho người bệnh. Thông thường triệu chứng này sẽ biến mất đồng thời với những mảng sẩn đỏ.
Ngoài tình trạng ngứa da, người bệnh còn gặp một hoặc nhiều triệu chứng ngoài da được liệt kê dưới đây khi chức năng gan bị suy giảm. Cụ thể như:
- Giảm cảm giác ngon miệng, ăn uống không tiêu, ăn uống kém
- Cơ thể mệt mỏi, luôn khó chịu, thay đổi tính tình
- Cơn đau xảy ra âm ỉ tại vùng hạ sườn phải. Ở một số trường hợp cơn đau có thể lan lên vai phải
- Vàng mắt, vàng da, nước tiểu có màu đậm không kèm theo hoặc có kèm theo phân bạc màu
- Dễ xuất hiện các mảng bám tím trên da khi va chạm, chảy máu chân răng.
4. Phương pháp điều trị ngứa do gan
Thông thường, để điều trị bệnh ngứa do gan, người bệnh cần áp dụng các phương pháp giải độc gan và cải thiện chức năng thanh lọc, thanh thải độc tố của gan. Cụ thể:
Thay đổi chế độ dinh dưỡng
- Việc lựa chọn và sử dụng các loại thực phẩm cần được thực hiện một cách chu đáo, có khoa học và có lợi cho sức khỏe. Trong đó người bệnh cần tăng cường bổ sung nhiều thực phẩm giàu chất xơ, trái cây, rau củ quả cho cơ thể.
- Hạn chế sử dụng thực phẩm không tốt cho gan như thực phẩm đóng gói sẵn chứa nhiều chất bảo quản, thức ăn chiên xào nhiều dầu mỡ, giàu chất béo.
- Người bị ngứa do gan cần sử dụng nhiều loại thực phẩm mang tính mát. Cụ thể như sâm đất, rau má, râu khô, khổ qua, lá sen, bạc hà, rau diếp cá, ngó sen. Bên cạnh đó người bệnh nên thêm vào khẩu phần ăn của mình những món ăn thanh đạm, dễ tiêu hóa.
- Bổ sung đủ nước cho cơ thể. Trung bình mỗi ngày bạn nên uống nước từ 1,5 – 2 lít. Theo các chuyên gia, việc bổ sung nước cho cơ thể là điều vô cùng quan trọng và không được bỏ qua. Đặc biệt là vào những mùa nắng nóng.
Áp dụng chế độ sinh hoạt phù hợp
- Không thức khuya, thiết lập thói quen đi ngủ đúng giờ.
- Duy trì thói quen rèn luyện thân thể, dành thời gian luyện tập thể dục thể thao đều đặn.
- Không làm việc quá sức, duy trì chế độ sinh hoạt phù hợp. Tốt nhất bạn nên tạo được sự cân bằng giữa đời sống, nghỉ ngơi hợp lý và công việc.
- Tránh xa việc sử dụng hoặc tiếp xúc với những tác nhân gây hại cho gan. Bỏ thuốc lá, không lạm dụng các loại rượu, bia và đồ uống có cồn khác.
Điều trị chuyên khoa
- Tiến hành xét nghiệm chẩn đoán bệnh lý. Sau đó sử dụng các loại thuốc điều trị ngứa do gan theo sự hướng dẫn của bác sĩ chuyên khoa. Đối với các loại thuốc không cần kê đơn, bệnh nhân cần lưu ý đọc kỹ hướng dẫn sử dụng trước khi dùng. Bạn cần tránh sử dụng thuốc bừa bãi, không đúng liều dùng và cách sử dụng. Ngoài ra bạn cần tránh dùng các loại thuốc có khả năng tác động và gây ảnh hưởng đến chức năng gan.
- Khám sức khỏe định kỳ để bác sĩ chuyên khoa có thể kiểm soát tốt mức độ phát triển bệnh lý. Đồng thời có biện pháp thay thế phù hợp hơn khi cần thiết. Việc điều trị tốt những bệnh lý, vấn đề về gan sẽ giúp chức năng thải độc gan phục hồi. Điều này giúp biểu hiện ngứa do gan cũng thuyên giảm và dần biến mất.
Bệnh ngứa do gan thường là triệu chứng cảnh báo chức năng thanh lọc và đào thải độc tố của gan suy giảm, gan gặp vấn đề hoặc đang mắc nhiều bệnh lý nghiêm trọng khác. Cụ thể như xơ gan, viêm gan. Vì thế ngay khi nhận thấy cơn ngứa xuất hiện kèm theo dấu hiện nổi sẩn, mề đay, người bệnh cần đến bệnh viện để tiến hành kiểm tra chức năng gan. Sau khi có kết quả, bạn nên áp dụng phác điều trị theo chỉ định và hướng dẫn của bác sĩ chuyên khoa.
