Ung thư gan là một trong những bệnh ung thư nguy hiểm và có tỷ lệ tử vong cao. Hiểu rõ về các phân loại và giai đoạn của ung thư gan là rất quan trọng để có biện pháp phòng ngừa, chẩn đoán sớm và điều trị hiệu quả. Bài viết này sẽ giúp bạn hiểu rõ hơn về phân loại và các giai đoạn của ung thư gan.
1. Ung thư gan
Ung thư gan là sự phát triển và lan rộng nhanh chóng của những tế bào không lành mạnh trong gan. Gan của bạn là cơ quan lớn nhất trong cơ thể. Nó giúp lọc bỏ độc chất trong máu khỏi cơ thể bạn. Nó cũng đóng vai trò trong tiêu hóa thức ăn và dự trữ năng lượng. Khi những tế bào đó bị ung thư hóa, gan không thể thực hiện chức năng thích hợp, dẫn tới các tác động có hại và nghiêm trọng đến cơ thể.
2. Phân loại ung thư gan
Phân loại đối với ung thư gan thường dựa vào nơi khởi phát bệnh. Người ta chia ra hai cách phân loại là: ung thư tế bào gan nguyên phát, ung thư tế bào gan thứ phát.
2.1 Ung thư tế bào gan nguyên phát
- Ung thư biểu mô tế bào gan
Ung thư biểu mô tế bào gan là kiểu bệnh ung thư thường gặp nhiều nhất, nó đã chiếm đến 80% trong các loại bệnh ung thư, thường sẽ phát triển mạnh ở người 50 tuổi trở lên. Người ta nhận định nam giới mắc bệnh nhiều gấp đôi so với nữ giới.
Ung thư tế bào gan sau khi khởi phát ở gan, chúng sẽ tiến triển vô cùng nhanh, nguy hiểm có thể khiến người bệnh tử vong chỉ trong 6 tháng. Và mức di căn xảy ra nhiều tại những khối u có dạng thâm nhiễm, thường sẽ di căn dọc đường máu tới phổi, tới xương, và tới thận vùng tuyến thượng…
- Ung thư biểu mô đường mật
Khối u phát triển từ các tế bào biểu mô đường mật, loại ung thư này người ta thường gặp ở những bệnh nhân viêm xơ cứng đường mật nguyên phát, sỏi đường mật lâu ngày, nhiễm ký sinh trùng…
- Ung thư gan nguyên bào
Loại ung thư này thường gặp ở trẻ nhỏ không quá 4 tuổi, bệnh tiến triển do sự phát triển bất thường của gen. Với những tiến bộ của y học việc điều trị loại bệnh này đã mang lại nhiều kết quả tốt.
- Ung thư mạch máu sarcoma gan
Đây là loại sarcoma mạch máu ác tính thường phát hiện muộn, hay gặp ở người trên 60 tuổi. Triệu chứng hay gặp đau hạ sườn phải, gan to, lách to, thiếu máu, tràn dịch màng bụng…
- Ung thư gan di căn từ vùng nội tạng khác
Ung thư thứ phát loại này thường gọi tên của tạng ung thư khởi đầu.
2.2 Ung thư gan thứ phát
Ung thư gan thứ phát cũng được gọi là ung thư di căn gan, thường gặp hơn nhiều so với ung thư tế bào gan nguyên phát. Ung thư của đại tràng, trực tràng, phổi hay vú có thể di căn gan âm thầm.
3. Các giai đoạn của ung thư gan
Các giai đoạn của ung thư gan được phân loại để bác sĩ điều trị nắm rõ được bệnh tình cũng như hiện trạng người bệnh. Từ đó, để có kế hoạch điều trị, phác đồ trị liệu phù hợp cho người bệnh.
3.1 Ung thư gan phân thành các giai đoạn
Phần u: Đầu tiên, khi chẩn đoán bệnh ung thư tế bào gan, cần tìm những khối u phát triển: số lượng, kích thước, u dẫn mạch máu không, u liên quan hay xâm lấn không?, đánh giá bằng điểm T.
Phần hạch: Đánh giá ung thư lan đến bạch huyết hạch lân cận hay chưa?, đánh giá bằng điểm N.
Phần di căn: Cuối cùng, khi có bất kỳ sự di căn u nào, hoặc xâm lấn tới vùng và bộ phần khác trong cơ thể, đánh giá bằng điểm M. Từng phần đều có đánh giá điểm 0 – 4:
- Điểm 0 – 4 dựa theo mức nặng lên tăng dần
- Đánh giá X là: không có điểm đánh giá vì không đủ cơ sở thông tin.
- Điểm M, N, T là điểm đánh giá cho mỗi giai đoạn thay đổi của khối u.
Hệ thống giai đoạn của ung thư tế bào gan được phân loại chủ yếu dựa vào mức độ khối u lan rộng:
Ở giai đoạn giữa giai đoạn thứ I và giai đoạn thứ II: khối u khả năng chưa lan ra, vẫn trú ở gan
Ở giai đoạn thứ III chia 3 phần chi tiết A, B, C: thể hiện vị trí, kích thước khác nhau của các khối u. Trong mỗi giai đoạn này, khối u khả năng lan rộng tới mạch máu, tới hạch cùng các bộ phận lân cận gan.
Ở giai đoạn thứ IV: khối u khả năng lan ra tới ngoài vùng gan hay lan ra khắp một vùng gan.
3.2 Những giai đoạn khác nhau ung thư tế bào gan
Xác định điểm số M, N, T kết hợp mục đích thấy được tổng thể mỗi giai đoạn của ung thư.
- Giai đoạn thứ I:
M0, N0, T1: Xuất hiện 1 khối duy nhất chưa xác định kích thước, và chưa có hiện tượng xâm lấn vào mạch máu, chưa lan tới hạch lân cận cũng như nhiều vùng khác nữa.
- Giai đoạn thứ II:
M0, N0, T2: Xuất hiện 1 khối duy nhất chưa xác định kích thước nhưng đã có hiện tượng phát triển xâm lấn vào mạch máu. Hay xuất hiện nhiều hơn 1 khối u kích thước không quá 5cm. Chúng đều chưa lan tới hạch lân cận cũng như nhiều vùng khác.
- Giai đoạn thứ IIIA:
M0, N0,T3a: Xuất hiện nhiều hơn 1 khối u, kích thước mỗi khối u tối thiểu 5cm. Các khối u hiện tại chưa có tình trạng xâm lấn hạch lân cận hoặc di căn ra ngoài.
- Giai đoạn thứ IIIB:
M0, N0, T3b: Xuất hiện tối thiểu 1 khối u, đã phát triển tới 1 nhánh chính của tĩnh mạch trong gan. Chúng chưa có hiện tượng xâm lấn tới các hạch lân cận hoặc di căn ra ngoài.
- Giai đoạn thứ IIIC:
M0, N0, T4: Xuất hiện 1 khối u tiến triển xâm lấn tới các bộ phận lân cận bên ngoài của túi mật, hoặc xuất hiện 1 khối u phát triển tới lớp vỏ ngoài bao quanh vùng gan. Nhưng chưa phát triển tới hạch hoặc di căn ra ngoài.
- Giai đoạn thứ IVA:
M0, N1, T bất kỳ: Xuất hiện 1 khối u với bất kỳ kích thước cũng như số lượng, có thể u đã xâm lấn tới mạch máu, tới hạch hay tới các vùng lân cận. U chưa có hiện tượng di căn ra ngoài.
- Giai đoạn thứ IVB:
M1, N bất kỳ, T bất kỳ: Khối u với bất kỳ kích thước lẫn số lượng, đã phát triển tới các bộ phận khác trong cơ thể.
Những người bệnh mắc ung thư tế bào gan thường đi kèm rối loạn trong chức năng của gan nguyên nhân bởi xơ gan, và các bác sĩ sẽ xét nghiệm phần gan không mắc bệnh còn lại đang hoạt động trong tình trạng ra sao. Sử dụng những thanh điểm để đo lường lượng dịch trong ổ bụng, chất dịch trong máu, chức năng của não là các hiệu quả nhất để phân loại kiểu ung thư tế bào gan do xơ gan.
Hiểu rõ về phân loại và các giai đoạn của ung thư gan giúp chúng ta có cái nhìn tổng quan và đầy đủ về căn bệnh này, từ đó có biện pháp phòng ngừa, chẩn đoán sớm và điều trị hiệu quả. Việc nâng cao nhận thức và kiến thức về ung thư gan không chỉ giúp bảo vệ sức khỏe của bản thân mà còn góp phần tạo nên một cộng đồng khỏe mạnh và hiểu biết.
