Quai Bị: Triệu chứng, Nguyên nhân và Biện pháp Phòng tránh

Bệnh quai bị, còn được gọi là viêm tuyến nước sôi, là một bệnh truyền nhiễm do virus gây ra. Dù thường không nguy hiểm, nhưng bệnh quai bị có thể gây ra những biến chứng nghiêm trọng, đặc biệt là ở người lớn.


1. Bệnh quai bị là bệnh gì?

Bệnh quai bị là một bệnh truyền nhiễm cấp tính do virus gây ra, có biểu hiện chủ yếu là sưng và đau ở tuyến nước bọt. Ngoài ra, bệnh này còn có thể gây ra các biến chứng như viêm tuyến sinh dục, viêm màng não, viêm tụy và một số biến chứng khác nếu không được điều trị kịp thời. Trẻ em thường là nhóm đối tượng mắc bệnh quai bị, trừ khi là trẻ nhỏ dưới độ tuổi nhũ nhi (dưới 1 tuổi) thì hiếm khi mắc phải. Nguyên nhân có thể là do trẻ em còn sở hữu kháng thể từ mẹ, giúp bảo vệ chúng khỏi bệnh nếu mẹ đã từng mắc bệnh hoặc đã được tiêm phòng trước đó.

2. Nguyên nhân

Bệnh quai bị được gây ra bởi virus quai bị, chủ yếu lây truyền qua tiếp xúc với dịch nhầy từ đường hô hấp của người nhiễm bệnh. Virus cũng có thể lan truyền qua việc tiếp xúc với các vật dụng cá nhân bị nhiễm, như đồ chơi, chén đĩa, hoặc qua giọt nước bắn khi người nhiễm bệnh ho hoặc hắt hơi.

3. Triệu chứng của Bệnh Quai Bị

Triệu chứng của bệnh quai bị thường bắt đầu với một loạt các dấu hiệu và biểu hiện, trong đó có:

  • Sốt Cao: Phần lớn trường hợp bệnh quai bị bắt đầu với sốt cao, thường trên 39°C.
  • Viêm Tuyến Mang Tai: Triệu chứng đặc trưng nhất của bệnh là viêm tuyến nước bọt mang tai, thường đi kèm với các biểu hiện sau:
    – Cảm giác đau ở bên ngoài ống tai, lan dần ra xung quanh.
    – Sự sưng to của tuyến mang tai sau 1-2 ngày, lan từ vùng trước tai đến dưới hàm, với da vùng sưng không nóng đỏ. Sự sưng thường xuất hiện ở cả hai bên tuyến mang tai.
    – Cảm giác đau khi nuốt, nói, nhai hoặc uống nước có tính axit.
  • Triệu chứng Toàn Thân: Bên cạnh viêm tuyến mang tai, cơ thể còn có thể phản ứng với các triệu chứng toàn thân như:
    – Sốt.
    – Mệt mỏi.
    – Nhức đầu.
    – Đau nhức xương khớp.
    – Rối loạn ăn ngủ.

Sau khoảng 1 tuần, triệu chứng thường giảm dần và tuyến mang tai trở lại bình thường, cũng như hết sốt và các triệu chứng toàn thân.

Bệnh quai bị cũng có thể gây ra một số biến chứng ở các cơ quan khác, bao gồm:

  • Viêm Tinh Hoàn: Bệnh nhân có thể trải qua đau ở tinh hoàn, sau đó tinh hoàn sẽ sưng to và đau nhức. Biểu hiện này thường kéo dài lâu hơn so với bệnh quai bị và cần thời gian để hồi phục.
  • Viêm Màng Não: Xuất hiện các triệu chứng như sốt cao, đau đầu nặng, buồn nôn, rối loạn ý thức và co giật. Đây là biến chứng nghiêm trọng và cần được chẩn đoán và điều trị kịp thời.
  • Viêm Tụy Cấp: Thường gặp ở người lớn và có thể không có triệu chứng rõ ràng. Nhưng trong một số trường hợp, bệnh nhân có thể trải qua sốt, đau thượng vị kèm theo nôn, đầy bụng hoặc tiêu chảy. Đây cũng là một biến chứng cần được theo dõi và điều trị.

4. Đối tượng nguy cơ bệnh Bệnh quai bị

  • Đối tượng hay mắc quai bị nhất là trẻ em từ 3 tuổi trở lên, chính là độ tuổi trẻ bắt đầu đi học mẫu giáo và tăng nguy cơ mắc phải từ cộng đồng.

  • Trong đó, hay gặp nhất là độ tuổi từ 5-9 tuổi và thanh niên.

  • Bệnh gặp ở nam nhiều hơn nữ.

  • Người có hệ thống miễn dịch yếu.

5. Phòng ngừa bệnh Bệnh quai bị

Một số biện pháp để chủ động phòng ngừa bệnh quai bị được khuyến cáo gồm:

  • Rửa tay thường xuyên với xà phòng, đảm bảo vệ sinh nhà ở, lớp học, vệ sinh cá nhân sạch sẽ, đặc biệt là đường hô hấp, thường xuyên đeo khẩu trang để tránh viêm nhiễm gây nên bệnh quai bị.

  • Tiêm vaccine phòng bệnh quai bị, đây là yếu tố rất quan trọng cho những trẻ dậy thì, thiếu niên và người trưởng thành chưa có miễn dịch.

  • Người bệnh cần cách ly trong khoảng 10 ngày để tránh lây lan cho người khác.

  • Người nghi ngờ bị bệnh cần đến ngay cơ sở y tế để được khám, tư vấn và xử trí kịp thời, đặc biệt với các trường hợp khó nuốt, khó thở, viêm tinh hoàn.


Bệnh quai bị có thể gây ra những biến chứng nghiêm trọng, đặc biệt là ở người lớn, do đó việc hiểu và thực hiện các biện pháp phòng tránh là rất quan trọng. Vắc xin cung cấp một biện pháp bảo vệ hiệu quả, và việc duy trì vệ sinh cá nhân và môi trường xung quanh cũng là chìa khóa để ngăn chặn sự lây lan của bệnh. Hãy nhớ rằng sự ý thức và hành động cá nhân của mỗi người đều có vai trò quan trọng trong việc bảo vệ sức khỏe cộng đồng.

0705.94.9898
Chat Zalo