1.Thừa cân béo phì là gì?
Thừa cân và béo phì là hai khái niệm liên quan đến tình trạng cơ thể có khối lượng mỡ quá mức so với mức cần thiết để duy trì sức khỏe. Dưới đây là định nghĩa cơ bản của hai khái niệm này:
- Thừa Cân (Overweight):
- Thừa cân là tình trạng khi cơ thể có khối lượng vượt quá giới hạn được xem xét là lý tưởng cho một chiều cao cụ thể. Để đánh giá thừa cân, người ta thường sử dụng chỉ số khối cơ thể (BMI – Body Mass Index). Nếu BMI nằm trong khoảng 25 đến 29.9, người đó được coi là thừa cân.
- Béo Phì (Obesity):
- Béo phì là một mức độ nghiêm trọng hơn so với thừa cân. Người được coi là béo phì có BMI bằng hoặc lớn hơn 30. Mức béo phì được phân thành các cấp độ, như béo phì nhẹ (30-34.9), béo phì trung bình (35-39.9), và béo phì nặng (40 trở lên).
2. Nguyên nhân gây ra thừa cân béo phì
Thừa cân và béo phì có thể do nhiều nguyên nhân khác nhau, và thường là kết quả của sự kết hợp giữa yếu tố gen, lối sống, và môi trường. Dưới đây là một số nguyên nhân chính gây ra thừa cân và béo phì:
- Chế Độ Ăn Không Cân Đối:
- Tiêu thụ lượng calo nhiều hơn so với nhu cầu cơ bản của cơ thể có thể dẫn đến tích tụ mỡ. Chế độ ăn giàu chất béo, đường, và thức ăn xử lý có thể tăng nguy cơ thừa cân và béo phì.
- Hoạt Động Vận Động Ít:
- Sự thiếu hoạt động vận động là một yếu tố quan trọng gây ra thừa cân và béo phì. Người không thường xuyên tập luyện hoặc có lối sống ít hoạt động hơn có nguy cơ cao hơn.
- Yếu Tố Gen:
- Di truyền có thể đóng một vai trò trong cơ hội một người trở nên thừa cân hoặc béo phì. Nếu có thành viên trong gia đình đã mắc bệnh thừa cân hoặc béo phì, có khả năng tăng nguy cơ cho người khác trong gia đình.
- Yếu Tố Pschychological:
- Một số người sử dụng thức ăn như là một cách để giải tỏa căng thẳng, lo lắng, hay tình trạng tâm lý khác. Điều này có thể dẫn đến thói quen ăn quá mức và gây thừa cân.
- Môi Trường:
- Môi trường xã hội và văn hóa có thể ảnh hưởng đến thói quen ăn và lối sống. Sự dễ dàng tiếp cận đến thực phẩm có chất béo và đường cao, cùng với cuộc sống năng động ít, có thể làm tăng nguy cơ thừa cân và béo phì.
- Bệnh Lý và Dùng Thuốc:
- Một số tình trạng y tế như tiểu đường, bệnh tuyến giáp, và một số loại thuốc có thể gây tăng cân hoặc làm tăng sự khó khăn trong việc giảm cân.
- Thiếu Ngủ:
- Thiếu ngủ có thể ảnh hưởng đến cân nặng. Người thiếu ngủ thường có thể trải qua sự thay đổi trong hormone liên quan đến cảm giác no và đói, làm tăng khả năng muốn ăn thức ăn nhiều calo.
- Tuổi Tác:
- Tuổi tác có thể ảnh hưởng đến tốc độ trao đổi chất và sức khỏe nói chung, có thể làm tăng nguy cơ thừa cân và béo phì.
- >> Thực phẩm chức năng pháp
3. Hậu quả của thừa cân béo phì
- Bệnh Tim Mạch:
- Người thừa cân và béo phì có nguy cơ cao hơn về các vấn đề tim mạch như đau thắt ngực, tăng huyết áp, và tai biến mạch máu não.
- Tiểu Đường Type 2:
- Thừa cân và béo phì là một trong những nguyên nhân chính gây ra tiểu đường type 2, khi cơ thể không sản xuất đủ insulin hoặc không sử dụng insulin một cách hiệu quả.
- Bệnh Thần Kinh:
- Béo phì có thể gây ra các vấn đề về thần kinh như đau cột sống và đau thần kinh tọa.
- Rối Loạn Hô Hấp:
- Béo phì có thể làm tăng nguy cơ mắc các bệnh như hội chứng ngưng thở khi ngủ (OSA), astma, và bệnh phổi tắc nghẽn mạn tính (COPD).
- Bệnh Gan:
- Béo phì có thể dẫn đến bệnh gan mỡ, một tình trạng mà có lượng mỡ quá mức tích tụ trong gan.>> Thực phẩm chức năng pháp
- Bệnh Gút:
- Người béo phì có nguy cơ cao hơn về việc phát ban gút, một bệnh liên quan đến sự tăng cường của axit uric trong máu.
- Vấn Đề Về Xương Khớp:
- Thừa cân và béo phì tăng nguy cơ mắc các bệnh như thoái hóa khớp, viêm khớp, và gút.
- Bệnh Trầm Cảm và Lo Âu:
- Nhiều người thừa cân và béo phì trải qua vấn đề về tâm lý, bao gồm trầm cảm và lo âu.
- Vấn Đề Tình Dục:
- Thừa cân và béo phì có thể gây ra vấn đề tình dục như rối loạn cương dương ở nam giới và vấn đề về kinh nguyệt ở phụ nữ.
- Nguy Cơ Ung Thư:
- Béo phì liên quan đến tăng nguy cơ mắc một số loại ung thư, bao gồm ung thư vú, tử cung, và gan.
- Vấn Đề Về Thai Nghén và Sức Khỏe Sinh Sản:
- Béo phì có thể ảnh hưởng đến khả năng sinh sản và tăng nguy cơ mắc các vấn đề về thai nghén.
- Vấn Đề Hô Hấp:
- Người béo phì có thể gặp khó khăn trong việc thực hiện các hoạt động vận động, gây ra vấn đề về hô hấp và sự mệt mỏi nhanh chóng.