Khi khám sức khỏe định kỳ hoặc khi có các triệu chứng liên quan đến gan, bác sĩ có thể yêu cầu thực hiện các xét nghiệm chức năng gan, trong đó ALT (Alanine Aminotransferase) và AST (Aspartate Aminotransferase) là hai chỉ số quan trọng. Những xét nghiệm này giúp đánh giá sức khỏe gan và phát hiện sớm các vấn đề liên quan. Hãy cùng tìm hiểu chi tiết về ALT và AST và vai trò của chúng trong việc theo dõi sức khỏe gan.

---

1. ALT và AST là gì?

• ALT (Alanine Aminotransferase): ALT là một enzyme chủ yếu có mặt trong gan, nhưng cũng xuất hiện ở thận và cơ bắp. Enzyme này đóng vai trò quan trọng trong quá trình chuyển hóa protein, giúp cơ thể tạo ra năng lượng từ các nguồn protein. Mức ALT trong máu thường thấp ở người khỏe mạnh.

• AST (Aspartate Aminotransferase): AST là một enzyme có mặt không chỉ trong gan mà còn trong tim, cơ bắp và thận. AST cũng tham gia vào quá trình chuyển hóa protein và tạo năng lượng cho cơ thể. Mức AST trong máu có thể tăng lên khi có tổn thương ở các cơ quan chứa enzyme này.

2. Vai trò của ALT và AST trong xét nghiệm chức năng gan

• Xét nghiệm ALT: Mức độ ALT trong máu tăng thường cho thấy có sự tổn thương hoặc viêm trong gan. Khi tế bào gan bị tổn thương, ALT sẽ rò rỉ vào máu, làm tăng nồng độ enzyme này. Xét nghiệm ALT thường được sử dụng để theo dõi các bệnh gan như viêm gan, xơ gan, hoặc gan nhiễm mỡ.

• Xét nghiệm AST: Tương tự như ALT, nồng độ AST trong máu cũng có thể tăng khi có tổn thương ở gan. Tuy nhiên, AST không đặc hiệu cho gan vì nó cũng có mặt ở các cơ quan khác. Do đó, xét nghiệm AST thường được kết hợp với xét nghiệm ALT và các chỉ số khác để đánh giá chính xác tình trạng sức khỏe gan.

3. Các yếu tố ảnh hưởng đến mức ALT và AST

• Bệnh gan: Các bệnh gan như viêm gan viral (B, C), xơ gan, và gan nhiễm mỡ có thể làm tăng mức ALT và AST trong máu.

• Sử dụng thuốc: Một số loại thuốc, đặc biệt là thuốc giảm đau và thuốc kháng sinh, có thể ảnh hưởng đến chức năng gan và làm thay đổi mức ALT và AST.

• Chế độ ăn uống và lối sống: Ăn uống không lành mạnh, uống rượu bia quá mức, và thiếu vận động có thể làm tăng nguy cơ tổn thương gan và ảnh hưởng đến mức ALT và AST.

4. Đánh giá và điều trị khi xét nghiệm ALT và AST tăng

• Chẩn đoán: Khi xét nghiệm cho thấy mức ALT và AST cao, bác sĩ sẽ tiếp tục thực hiện các xét nghiệm khác như siêu âm gan, xét nghiệm vi rút, và các xét nghiệm chức năng gan khác để xác định nguyên nhân cụ thể và mức độ tổn thương gan.

• Điều trị: Điều trị sẽ tùy thuộc vào nguyên nhân gây ra sự tăng nồng độ ALT và AST. Nếu là do bệnh gan, bác sĩ sẽ đề xuất phương pháp điều trị phù hợp, bao gồm thay đổi lối sống, chế độ ăn uống, hoặc sử dụng thuốc điều trị.

5. Cách duy trì mức ALT và AST trong mức bình thường

• Duy trì chế độ ăn uống lành mạnh: Ăn nhiều rau xanh, trái cây, và thực phẩm ít chất béo. Hạn chế thực phẩm chế biến sẵn và đồ uống có cồn.

• Tập thể dục đều đặn: Thực hiện các bài tập thể dục ít nhất 30 phút mỗi ngày để hỗ trợ chức năng gan và duy trì sức khỏe tổng thể.

• Kiểm soát cân nặng: Tránh béo phì và duy trì cân nặng lý tưởng để giảm nguy cơ mắc bệnh gan.

• Tránh lạm dụng thuốc: Sử dụng thuốc theo chỉ định của bác sĩ và không tự ý sử dụng thuốc không kê đơn.

• Khám sức khỏe định kỳ: Theo dõi chức năng gan thông qua các xét nghiệm định kỳ để phát hiện sớm và điều trị kịp thời các vấn đề liên quan đến gan.