Vàng da sơ sinh: Nguyên nhân, triệu chứng, chẩn đoán và điều trị

Tổng quan bệnh Vàng da sơ sinh

Vàng da sơ sinh là gì?

Vàng da sơ sinh (hay hoàng đảm) là tình trạng nồng độ bilirubin (sắc tố mật) trong máu tăng lên quá cao, do đó thấm vào da và các tổ chức liên kết gây hiện tượng vàng da và niêm mạc (củng mạc, lưỡi…) ở người.

Đối với hầu hết trẻ sơ sinh thì vàng da là 1 hiện tượng sinh lý, xuất hiện trong vòng 24h sau sinh và thường tự hết sau 1 tuần (đối với trẻ đủ tháng) hoặc xấp xỉ 2 tuần đối với trẻ sinh non (< 36 tuần tuổi). Vàng da sơ sinh thường là do do gan của trẻ chưa đủ trưởng thành để loại bỏ bilirubin trong máu. Do vậy, việc điều trị vàng da sơ sinh thường là không cần thiết.

Tuy nhiên nếu quá thời gian trên mà vàng da không thoái lui hoặc vàng da nhiều hơn so với bình thường thì đây không còn là một hiện tượng sinh lý nữa mà là một tình trạng bệnh lý, đòi hỏi cần được can thiệp y khoa các sớm càng tốt. Nếu chậm can thiệp để dẫn đến vàng da nhân với các biểu hiện sớm như:

>> Thực phẩm chức năng pháp

• Trẻ bú kém, ngủ li bì, giảm trương lực cơ, giảm phản xa, khóc thét từng cơn, hoặc trẻ có thể tăng trương lực cơ, gồng ưỡn người, co giật
• Đa số dần dần trẻ đi đến hôn mê và thường tử vong trong cơn ngừng thở ở giai đoạn này.
• Trẻ có thể có những di chứng thần kinh và tinh thần như nói ngọng hoặc câm, điếc, lác mắt, mù mắt, liệt một hoặc nhiều chi, bại não dạng múa vờn, mắt nhìn lên, ngớ ngẩn, kém thông minh.

Do đó, cần tích cực điều trị chứng vàng da do tăng bilirubin gián

Nguyên nhân bệnh Vàng da sơ sinh

Bệnh vàng da sơ sinh, còn được gọi là hiperbilirubinemia, là tình trạng nơi máu có hàm lượng bilirubin (một chất màu vàng được tạo ra khi đỏ cầu máu bị phá hủy) tăng lên, làm cho da và mắt của trẻ trở nên màu vàng. Dưới đây là một số nguyên nhân chính của bệnh vàng da sơ sinh:

1. Quá Trình Phá Hủy Đỏ Cầu:
   • Khi đỏ cầu máu bị phá hủy, bilirubin được tạo ra. Trong một số trường hợp, cơ thể của trẻ mới sinh chưa thể loại bỏ bilirubin nhanh chóng, dẫn đến sự tích tụ và làm màu da và mắt của trẻ trở nên vàng.
2. Chức Năng Gan Chưa Hoàn Thiện:
   • Gan là cơ quan chính giúp loại bỏ bilirubin khỏi cơ thể. Tuy nhiên, ở trẻ mới sinh, chức năng gan có thể chưa đủ mạnh mẽ để xử lý lượng bilirubin tăng lên sau khi sinh.
3. Khả Năng Kết Hợp Bilirubin Chưa Hoàn Thiện:
   • Một phần bilirubin trong máu phải kết hợp với axit glucuronic để trở thành một dạng dễ loại bỏ. Ở trẻ mới sinh, khả năng này cũng có thể chưa đủ phát triển.
4. Vấn Đề Huyết Áp Thấp hoặc Sinh Non:
   • Trẻ sinh non hoặc có vấn đề huyết áp thấp có thể có nguy cơ cao hơn về bệnh vàng da sơ sinh.
5. Mâu Thuan Huyết Khác nhau giữa Mẹ và Con:
   • Nếu mẹ và con có nhóm máu khác nhau và có mâu thuan huyết, có thể tăng khả năng bệnh vàng da sơ sinh.
6. Vấn Đề về Sự Giữ Nước:
   • Trong một số trường hợp, sự giữ nước trong cơ thể của trẻ có thể tăng cường sự hấp thụ bilirubin, góp phần vào bệnh vàng da.
7. Gan Điều Trị Thuốc:
   • Một số trường hợp vàng da sơ sinh có thể xuất phát từ việc dùng một số loại thuốc chứa chất làm tăng bilirubin.

>> Thực phẩm chức năng pháp

Mặc dù vàng da sơ sinh thường tự giảm đi trong vài ngày hoặc một vài tuần sau khi sinh, nhưng trong một số trường hợp, có thể cần điều trị bằng cách sử dụng đèn phototherapy để giảm hàm lượng bilirubin trong cơ thể. Nếu bạn có bất kỳ lo ngại nào về sức khỏe của trẻ, hãy thảo luận với bác sĩ của bạn.

Đối tượng nguy cơ bệnh Vàng da sơ sinh

>> Thực phẩm chức năng pháp