Xơ gan còn bù là tình trạng xơ hóa gan mức độ nhẹ, chức năng đào thải độc tố của gan vẫn còn hoạt động tốt. Bệnh lý nếu được phát hiện sớm có thể điều trị, ngăn ngừa xuất hiện biến chứng nguy hiểm.
1. Xơ Gan Còn Bù Là Gì?
Xơ gan còn bù là giai đoạn đầu của bệnh xơ gan, trong đó gan vẫn còn có khả năng thực hiện một số chức năng cơ bản mặc dù đã bị tổn thương. Ở giai đoạn này, các triệu chứng thường không rõ ràng và người bệnh có thể vẫn cảm thấy khỏe mạnh. Tuy nhiên, nếu không được chẩn đoán và điều trị kịp thời, xơ gan còn bù có thể tiến triển thành xơ gan mất bù, gây ra nhiều biến chứng nghiêm trọng.
Tình trạng xơ gan còn bù thường gặp ở người bị viêm gan cấp – mãn tính. Người bệnh đã được can thiệp điều trị, các tổn thương đã được kiểm soát, quá trình xơ hóa đã bị ngừng lại để mô gan có thể tái tạo và phục hồi.
2. Các Triệu Chứng Xơ Gan Còn Bù
Do là giai đoạn đầu nên các triệu chứng xơ gan còn bù hầu như còn chưa rõ rệt, khó có thể nhận biết hoặc dễ nhầm lẫn với các bệnh lý khác. Tuy nhiên, người bệnh có thể cảm thấy các bất thường như:
- Chán ăn, ăn không ngon
- Mệt mỏi, không tỉnh táo
- Ngứa ngáy, bầm tím ngoài da
- Phù nhẹ ở chân
- Thỉnh thoảng có cảm giác tức vùng hạ sườn phải
- Nước tiểu có màu vàng đậm hơn
- Có thể có chảy máu cam không rõ nguyên do
- Suy giảm khả năng tình dục, kinh nguyệt không đều
- Nổi mao mạch hình sao ở lưng, ngực, cổ, bụng
Xơ gan mất bù hoặc còn bù đều có thể dẫn đến ung thư gan nếu không xử lý đúng cách. Thêm vào đó bệnh xơ gan chỉ có thể được chữa khỏi hoàn toàn khi ở giai đoạn đầu. Vì vậy, người bệnh nên thăm khám bác sĩ ngay khi phát hiện các bất thường trên.
3. Nguyên Nhân Gây Xơ Gan Còn Bù Là Gì?
Có không ít nguyên nhân có thể dẫn tới tình trạng xơ gan còn bù. Trong số đó những người gặp phải các vấn đề về sức khỏe dưới đây có thể làm tăng nguy cơ khởi phát bệnh:
- Có bệnh nền là viêm gan virus B, viêm gan virus C, viêm gan virus D chưa được kiểm soát tốt
- Người mắc bệnh gan nhiễm mỡ
- Người bị thừa cân, béo phì
- Người hay lạm dụng rượu bia
- Có chế độ ăn uống không đủ chất, quá nhiều thực phẩm chiên rán… ảnh hưởng đến chức năng hoạt động của gan
- Thường xuyên tiếp xúc với các chất độc hại như thạch tín, asen,…thúc đẩy quá trình phát triển xơ gan
- Tiền sử gia đình có người mắc các bệnh lý về gan
4. Chẩn Đoán Xơ Gan Còn Bù Như Thế Nào?
Xơ gan giai đoạn còn bù thường không có triệu chứng rõ rệt. Do đó ở giai đoạn này muốn phát hiện bệnh thì bên cạnh việc chẩn đoán lâm sàng, bác sĩ sẽ chỉ định thực hiện một số xét nghiệm cần thiết như:
- Xét nghiệm hóa sinh gan
Xét nghiệm hoá sinh nhằm mục đích kiểm tra các chỉ số albumin, đông máu , bilirrubin, men gan, …, từ đó chẩn đoán tình hình sức khỏe của gan, xác định người bệnh có mắc xơ gan còn bù hoặc một bệnh lý về gan nào khác không.
- Siêu âm và đo độ cứng của gan (đo đàn hồi gan)
Khi gan bị xơ hóa và xơ gan sẽ cứng hơn không còn mềm mại như bình thường. Đo đàn hồi hay xơ hóa của gan giúp phát hiện xơ gan còn bù. Siêu âm gan cho biết hình ảnh gián tiếp của gan như: bờ gan không đều, tĩnh mạch cử gián, lách to…. Ngoài ra siêu âm gan còn giúp phát hiện khối u gan do ung thư gan ở bệnh nhân xơ gan.
- Sinh thiết gan
Cách chẩn đoán xơ gan còn bù này thực hiện bằng cách lấy một vài mẫu mô nhỏ từ nhu mô gan để làm các xét nghiệm. Phương pháp này ngày nay chủ yếu chỉ thực hiện ở những trường hợp xơ gan còn bù mà không rõ nguyên nhân.
5. Các Biện Pháp Phòng Ngừa Xơ Gan Còn Bù
Việc phòng ngừa xơ gan còn bù cần dựa vào việc thay đổi lối sống, kiểm soát các bệnh nền cũng như tuân thủ theo điều trị từ bác sĩ. Người bệnh cần lưu ý một số điều quan trọng như:
- Kiêng hoàn toàn chuyện sử dụng bia rượu hay đồ uống có cồn
- Quản lý cân nặng; giảm cân nếu đang thừa cân/ béo phì
- Cân nhắc việc dùng thuốc để tránh làm nhiễm độc gan do thuốc
- Tránh dùng thuốc chống viêm không steroid
- Kiểm soát điều trị đái tháo đường, rối loạn lipid máu
- Điều trị căn nguyên của bệnh gan
- Xây dựng chế độ ăn uống giàu rau xanh và trái cây; giảm lượng chất báo và các nguồn protein nạc
- Tiêm chủng đầy đủ để hạn chế nguy cơ tổn thương gan cấp tính do virus
- Tầm soát ung thư biểu mô tế bào gan
Xơ gan còn bù là giai đoạn sớm của xơ gan, khi gan vẫn còn có thể thực hiện một số chức năng. Việc nhận biết sớm và điều trị kịp thời là rất quan trọng để ngăn ngừa bệnh tiến triển. Duy trì lối sống lành mạnh, kiểm soát các yếu tố nguy cơ, và theo dõi sức khỏe định kỳ là những biện pháp hiệu quả để phòng ngừa và kiểm soát xơ gan còn bù. Nếu bạn có các triệu chứng hoặc yếu tố nguy cơ của xơ gan, hãy liên hệ với bác sĩ để được tư vấn và điều trị kịp thời.
